همانطور که میدانید گذرواژه یا همان رمز عبور، یعنی کلید دسترسی به اطلاعات خصوصی و حسابهای کاربری آنلاین که میبایست از آن با دقت تمام مراقبت کرد. بهویژه در شرایطی که فرآیند احراز هویت فقط بهوسیله گذرواژه انجام شده و با لایه حفاظتی پیشرفتهتری مانند احراز هویت دو مرحلهای محافظت نمیشود. مشخصا در چنین شرایطی، هر شخصی که به گذرواژه شما دسترسی داشته باشد یا به هر نحوی بدست آورد، به تمام اطلاعات شما دست پیدا خواهد کرد.
همچنین باید در نظر داشت که در برخی سرویسها امکان دور زدن لایههای امنیتی و فرآیندهای احراز هویت وجود داشته و به سبب همین باید توجه داشت که در اغلب موارد، شرایط نگهداری از گذرواژه به اندازه امنیت خود گذرواژه مهم است.
برای محافظت از گذرواژهها باید به موارد زیر توجه کرد
- عدم افشا: گذرواژههای خود را همیشه خصوصی نگه دارید. این بدان معناست که شما نباید کلمه رمز حسابهای مختلف خود را با دیگران به اشتراک بگذارید، زیرا ممکن است به دلیل سهلانگاری آنها، گذرواژه حساب شما لو رفته و به دست افراد غیرمجاز و مهاجمان سایبری بیافتد. اگر بخواهیم به صورت ساده بیان کنیم، گذرواژه مانند مسواک بوده و تنها شما باید از آن استفاده کنید، نه دیگران!
- دور از دید عموم نگه داشتن: یکی از اشتباهات شایع در بین برخی از کاربران خانگی، کارکنان ادارات و سازمانها، نوشتن رمزهای مختلف مربوط به حسابهای کاربری آنلاین، سیستمها و شبکه بر روی کاغذ و چسباندن آن به گوشه صفحه نمایشگر، میز کار و دیوار است. موردی که جز خطاهای فاحش فیزیکی در حفاظت از اطلاعات حساس و اسرار محسوب میشود. این اشتباه کاربری علاوه بر با بالا بردن خطر افشاء اطلاعات و گذرواژهها در حین عکاسی و فیلمبرداری از محیط، امکان سوءاستفاده افراد غیرمجاز در زمان حضور در آن اماکن را نیز فراهم میسازد.
برای مثال در چنین شرایطی شما با گرفتن یک عکس سلفی در پشت میز کار و انتشار آن در اینستاگرام، گذرواژه خود را در فضای اینترنت بهصورت عمومی منتشر میکنید و نباید فراموش کنید که امکان بازسازی و تشخیص متون در تصاویر ناخوانا، توسط نرمافزارهای پیشرفتهی پردازش تصویر همیشه وجود دارد.
- ذخیره سازی ایمن: مسلما داشتن دهها و شاید صدها گذرواژه متفاوت، طولانی و پیچیده امکان به خاطر سپردن همگی آنها را غیرممکن میسازد. بنابراین باید از یک ابزار کمکی برای ذخیره و مدیریت گذرواژهها استفاده کرد. ابزاری که بهصورت رمزگذاری شده و ایمن، اطلاعات حسابهای کاربری، مانند نامکاربری، آدرس ایمیل، گذرواژه و… را ذخیره میکند.
فراموش نکنید ذخیره اطلاعات حسابها و گذرواژهها در فایلهای متنی، یکی از اشتباهات متدوال در بین برخی از کاربران بوده که امکان سرقت آن بسیار بالاست.
توصیه ما استفاده از ابزارهایی مانند KeePass، LastPass، Master Password، 1Password و LessPass است که بهصورت جداگانه در مطالب آموزشی دیگر به آنها خواهیم پرداخت.